Grenzen stellen, een bewuste ja? | Better Minds Coaching

Grenzen stellen, een bewuste ja?

‘Wat ik vandaag niet af krijg , doe ik morgen wel’ hoor ik mijn collega zeggen.

“Wat ik vandaag niet kan?“ Dit werk moet vandaag gefinaliseerd zijn, denk ik bij mezelf, en ik wil het tot in de puntjes uitgewerkt hebben. Als zij het niet wil doen dan doe ik het wel, maak ik me sterk. Later op de avond blijf ik sakkeren want het werk is nog steeds niet af, ik voel de vermoeidheid opkomen en het schiet niet op. Mijn man komt de kamer binnen en zegt me ‘kan jij nooit stoppen met werken?’. Neen, dat lukt me heel moeilijk, ik weet eigenlijk niet wat stop zeggen is… Mijn collega kan het duidelijk wel.

Is dit verhaal herkenbaar voor jou? Ben jij ook benieuwd wat grenzen stellen betekent en of je dit kan leren?

Loopbaancoaches Els Vandervaeren, Catherine Hoogmartens en Liesbet Heyselberghs lichten toe wat grenzen stellen voor hen betekent en hoe je ermee aan de slag kan.

1. Wat betekent grenzen stellen ?

Els: In eerste instantie betekent dit je grenzen ‘kennen’. Wanneer je je eigen grenzen niet kent, is het ook moeilijk om ze aan te geven. Maar wat zijn jouw grenzen nu juist? Voor mij is het op zoek gaan naar waar ik nood aan heb en dit duidelijk aangeven aan de ander.

Catherine: Grenzen stellen betekent ook voelen wat haalbaar is voor jezelf. Wanneer de ander je iets vraagt, is het van belang om eerst na te gaan wat haalbaar is voor jezelf en dit duidelijk te communiceren. Dat vraagt om transparant te leren zijn naar de ander.

Het is ook belangrijk dat je jezelf goed kent en weet wat jij nu echt belangrijk vindt. Zo leer je niet alleen grenzen stellen aan de andere maar ook aan jezelf.

Els: Het is zeker mogelijk om over je eigen grenzen te gaan. Bijvoorbeeld wanneer je besluit om om 17 uur te stoppen met werken en een terrasje te doen. Maar het is druk op het werk, en je blijft toch doorwerken terwijl niemand dit expliciet van je vraagt.

Catherine: Dit zie je ook bij mensen die kampen met faalangst of perfectionisme. Ze blijven verder werken zelfs als ze slaaptekort zullen hebben. Als je daar té ver ingaat, kan dat heel vermoeiend worden. Dan kan leren ‘loslaten’ of accepteren dat ‘het niet altijd perfect’ moet zijn, je helpen grenzen te stellen aan jezelf. Kortom, jouw eigen waarden kennen en zelf-inzicht zijn belangrijke hulpmiddelen.

2. Je grenzen afbakenen is dat aangeboren of kan je dat leren? 

Liesbet: Dat kan je zeker leren! Er kunnen vanuit onze kindertijd hardnekkige patronen ontstaan zoals het overmatig willen pleasen of steeds over grenzen heen gaan. Deze patronen kunnen het ons lastig maken wanneer we ons er ook mee gaan identificeren, want dan geloven we snel ‘ik ben zo’.

Stel tijdens je job ben jij steeds degene die het extra werk doet, degene waar je alles aan kan vragen,… Dat noemen ze hulpvaardig. Maar de dag dat je bij jezelf denkt ‘zeg moet ik dat nu weer doen’ of ‘hoe komt het dat ze dat steeds aan mij vragen’, dan is er iets niet pluis. Jouw collega’s hebben jou ondertussen deze rol toegeëigend. En zelf identificeer je je met deze rol. Desondanks voel je je er ongemakkelijk en slecht bij. Sta dan even stil bij de vragen: wat is jouw rol in deze situatie en hoe voel je je in deze rol? Doe je dit om de ander te plezieren of omdat jouw baas dan tevreden is, of neem je dit extra werk op jou omdat het jou energie geeft? Stilstaan en uitzoomen helpt om hardnekkige patronen om te buigen naar iets nieuws.

3. Grenzen stellen, hoe doe je dat?

Grenzen leren stellen doe je in 4 stappen:

  • Stel jezelf eerst de vraag: In welke situatie of welk interactie kan ik moeilijk afbakenen of nee zeggen?
  • Ga dan na welke gedachten, in die bepaalde omgeving of tijdens die interactie overheersend zijn? Bijvoorbeeld: ‘ik kan toch niet anders’ of ‘ik moet want wat gaan ze anders van mij denken’ of ‘ze gaan me egoïstisch vinden’…..
  • Stel jezelf de vraag: Helpen deze gedachten mij? Is het écht waar wat ik denk? Het antwoord is vrijwel altijd ‘neen’. Ze helpen je geen stap vooruit. .
  • Tot slot ga je op zoek naar wat jij op dit moment wél wil, wat jouw behoefte is op dit moment. Oefen om dit ook duidelijk te communiceren naar jezelf en de ander.

Vertrek daarvoor vanuit de IK-boodschap: ‘wat voel ik en wat is mijn behoefte?’. Je deelt op die manier iets persoonlijks, een boodschap waar andere mensen niet zomaar overheen zullen gaan. Probeer het eens uit en je zal zien dat mensen begrip hebben.

4. Mensen zeggen weleens ‘maar als ik neen zeg dan ben ik een egoïst en denk ik enkel aan mezelf’, klopt dit?

Catherine: Sommigen hebben angst om door anderen als egoïstisch, onsympathiek of oncollegiaal bestempeld te worden als ze vaak ‘nee’ zeggen. Maar het is echter positief als anderen weten wat ze van je kunnen verwachten en wat niet. Dat schept alleen maar duidelijkheid. Zo kan een team alleen maar beter functioneren. Als je leert grenzen stellen komt dit ook je zelfvertrouwen ten goede. Het is zeker niet zo dat je niet collegiaal bent als je af en toe nee zegt.

Liesbet: Elke nee is ook een ja voor jezelf. Als je altijd nee zegt voor jezelf en altijd ja voor de ander, waar ben jij dan in het verhaal?

Leren nee zeggen betekent meer opkomen voor jezelf in interactie met de ander. Leren nee zeggen is jezelf wat meer in de picture zetten. Het is volledig jezelf mogen zijn. Dat betekent niet dat er geen empathie is, het is jezelf met hetzelfde gewicht in de weegschaal zetten.

5. Kan je soms gemakkelijker neen zeggen in interactie met bepaalde mensen dan in interactie met anderen? En hoe komt dat?

Liesbet: Een veilige omgeving is belangrijk om jezelf te mogen en kunnen zijn en dus ook grenzen te stellen. Het zaadje ‘grenzen stellen’ kan in dergelijke omgeving kiemen en sterker worden. Uiteindelijk zal het ook tot een andere dynamiek leiden in relaties.

Els: Start met je grenzen aan te geven bij je vrienden of familie. Probeer gewoon jezelf te zijn. Verduidelijk je gevoel en je behoeften. Vrienden zijn een veilige omgeving en zullen je niet beoordelen.

In een notendop, stel jouw grenzen want zo ben je er in de eerste plaats voor jezelf en pas dan kan je er ook ten volle voor de ander zijn.

Wens je meer informatie, of wil je graag ervaren wat neen zeggen is en jou hierin laten begeleiden? Neem vrijblijvend contact op met één van onze loopbaancoaches, zij helpen jou kennis maken met jouw bewuste ja. Het eerste gesprek is gratis, vraag het hier aan.

Geschreven door: Els Vandervaeren, Catherine Hoogmartens en Liesbet Heyselberghs.

X
X