We maken allemaal situaties mee waarin we een vraag krijgen en meteen ‘ja’ zeggen, ook al willen we dat eigenlijk niet. Je herkent vast wel één van de volgende voorbeelden: je neemt er toch die extra taak bij omdat je collega jou dat vraagt, terwijl je er eigenlijk geen tijd voor hebt. Je gaat naar een vriend die iemand nodig heeft om mee te praten, terwijl jij eigenlijk nood hebt aan ‘me-time’, …. Wanneer we een vraag krijgen schieten we vrijwel direct op onze zogenaamde ‘ja-snelweg’. Na enkele seconden voel je je geërgerd omdat je weer ‘ja’ hebt gezegd. Herken je dit?
Daar zijn goede redenen voor
Als kind leren we aan om ons te gedragen volgens de normen die ons opgelegd worden door ouders of leerkrachten. Een ‘ja’ hoort daar bij.
Bovendien houden we van nature van harmonie en willen we conflicten vermijden. Wanneer we plots een vraag krijgen, treedt er als het ware een lichte paniek op in ons brein. Je kan dan onmogelijk gewoon doorgaan met wat je aan het doen bent. Een ‘ja’ zorgt dan voor een snelle verlossing. Op die manier keert de rust snel weer.
Tot slot denken we vaak op een heel impulsieve en snelle manier. Dit doen we vooral op momenten wanneer we niet gefocust zijn. We reageren snel (en zeggen dus dikwijls in een impuls ‘ja’ zonder na te denken). De digitale wereld en sociale media spelen daar gretig op in door ons op alles heel snel en impulsief te laten klikken.
Hoe leer je met vertrouwen ‘nee’ zeggen?
- Ontdek wat jouw waarden zijn
Je leert je grenzen kennen door ze te leren voelen en na te gaan wat je waarden en wat je behoeften zijn. Wat wil jij precies, waar heb jij behoefte aan? Wanneer je bijvoorbeeld waarde hecht aan een gezonde balans tussen werk en privé, voel je de behoefte om voldoende tijd vrij te maken voor jezelf en voor je gezin. Als je dan in een werkcultuur zit waarin het normaal wordt geacht om constant laat door te werken, voel je je sneller ongelukkig en loopt je energie weg. Je hiervan bewust worden zal het gemakkelijker maken om ‘nee’ te zeggen.
Denk dus na over wat in jouw leven écht altijd belangrijk voor je is, en of je er ook voldoende rekening mee houdt in je dagdagelijkse professionele en privé leven. Stel dat ‘rust’ een belangrijke waarde voor je is, bekijk dan wat je precies kan doen om rust in te lassen. Bijvoorbeeld: dagelijks wandelen, ’s avonds mijn emails niet meer bekijken, een ontspannend boek lezen.
- Herken je innerlijke criticus
Ken je Statler en Walforf nog? Die 2 oude norse mannen die op het balkon in de Muppet show zaten en op iedereen commentaar gaven? Eigenlijk heeft ieder van ons zo een “innerlijke criticus”. Die zegt zinnetjes die in onze kinderjaren ingeprent werden. Bijvoorbeeld: ‘Je moet hard werken om ergens te geraken’. In je jeugd helpt je dat: om te studeren en om een goede job te vinden. Maar naarmate je ouder wordt, kan het zijn dat deze gedachte je niet meer helpt, maar net heel veel stress geeft. Die innerlijkse stem zorgt ervoor dat je het heel erg moeilijk vindt om te genieten en niets te doen. Op dat moment is het goed om die kritische stem in je hoofd bewust op te merken en te kijken wat je wél wil.
Andere voorbeelden van belemmerende overtuigingen zijn: ‘als ik nee zeg, zal ik mijn collega teleurstellen’; ‘ik kan dat niet’. Wanneer we anders leren denken en redeneren, gaan we ons anders (beter) voelen en ons anders (effectiever) gedragen. Dit resulteert automatisch in een positievere uitkomst. Helpende gedachten op voorgaande zijn bijvoorbeeld: ‘het is gezond om op tijd rust te nemen’; ‘Ik heb het recht om nee te zeggen’; ‘wat ik niet kan, zal ik leren’.
- Enkele tips om nee te zeggen
- Denk eerst even na over wat je niet wenst en wat je wel wenst. Geef dan feedback op een duidelijke & zelfverzekerde manier.
- Beantwoord een vraag met een tegenvraag. Door dat te doen leid je zowel je eigen aandacht als die van de vraagsteller af. En tegelijkertijd heb je zelf wat bedenktijd. Bovendien zet je jezelf in een gelijkwaardige positie als de vraagsteller.
- Wees je eigen beste vriend(in): Geef jezelf het advies dat je aan anderen zou geven . Stel jezelf de vraag: Wat zou ik mijn vriend(in) aanraden als hij/zij in dezelfde situatie zat? En handel daar naar.
Is ‘nee’ zeggen voor jou een hele uitdaging?
Wil je eindelijke jouw ‘innerlijke’ criticus wat meer het zwijgen opleggen? Dan is de workshop “Nee is het nieuwe ja” iets voor jou.
In deze workshop geeft Better Minds Coach Kris Colpaert je een rugzak vol oefeningen, praktische tools en tips waarmee je opnieuw controle krijgt over je leven en tijd. Je leert stap voor stap om meer “nee” te zeggen en je grens te stellen. Verwacht een diepgaande, motiverende workshop waarin je leert om bewust te kiezen voor meer autonomie en eigenaarschap, met als resultaat een verhoogde focus en productiviteit, meer geluk en energie.
Praktische info kan je hier vinden.
